Sâ ștíi că pulematili acțelereadzâ/crescu aflarea di năi tehniț ș-materiali, acțelereadzâ anvițarea/xitâxearea ș-discupirirli. Siyura, lucrâli aesti pot s-adarâ ș-tu chiro di irini, ama cându zurleața a aspârdzearillei fuvirseaști, mecanismili ali suțietati crescu ș-darea di resursi nu mata s-adarâ tu unâ loghicâ cu hâiri i dimucraticâ, ama s-adarâ ditu deaspiru/apilpiseari. Tu ahurhita a polimlui ditu Ucraina, aoa ș-aproapea doi añi, tu dzuua di 24 di șcurtu 2022, dronili eara nica unâ giucâreauâ ti ficiuriț ică unu yisu a aților ți vrea s-poartâ câtu cama cu hâiri/efițientu lucrâli di cari avea ananghi, di urghențâ i birâ arați tu locâri iu cu zori putea s-agiungâ. Di cara pâhălu a loru nu mata eara ahâtu mari, dronili li vrea tora aței ți vrea s-acațâ imaghini di analtu, cata cum adra satelițlli multu scunchi ș-complicaț. Cu drona s-filma la numțâ, s-adra filmi di reclamâ, ama și sâ spiona. Tu ațea oarâ, mehaniili di azbuirari fârâ pilotu, ma mări i ma ñiț, furâ filisiti tu scupo militaru, ta s-agudeascâ dinapandica. Siyura, eara unâ turlíi di avioani, cama ñiț, fârâ pilotu, ama ți putea s-higâ tu locări ghini viglleati.
Dronili țivili li avea tutu ațelli ți țânea tu mânâ unâ telecomandâ ñicâ ți s-pidipsea s-afireascâ di curențâ di airu ică di pulli inâgi. Tu proțlli meși di apârari apilpisitâ a ucraineñiloru, unu optimismu dipu ficiurescu dusi la unâ filiseari mari di droni cari discupirea ursearea a loru tu scupadz di informari militarâ. Li muta tu aerâ, videa câmpulu di alumtâ, tirurli a arușlor tu ofensivâ, ama ș-cârdiliulu/mâchellu adratu di Armata nica Aroși tu locârli ucraineni, morțâlli dzâcândalui-n cali, cu bicicleta pi cari urdina, teasâ ninga elli, casili surpati, mârșili ș-grochili comuni. Aynanghiulu apocalipticu s-videa ghini di-n țeru. Dapoaia bâgarâ explozibilu pi aesti droni ș-li arcarâ pisti tancuri i tranșeili aruseșțâ.
Dupâ faza chischinâ, s-tricu la ațea profesionistâ, militarâ, cu ma multâ efițiențâ mortalâ. Intrarâ ayoñea tu alumtâ ațeali avioani ñiț ș-cu unâ formâ/bicimi ti ciudíi, ama cu armi buni, ți intrarâ tu etoslu a polimlui. Easti zborlu di eroițili/llundarili Bayraktar, a curi lâ si adră ș-unu cânticu. S-feațirâ multi lucri tu aeșțâ doi añi di polimu tu Ucraina, oamiñlli s-anvițarâ cu agresiunea internaționalâ, iara memoria lucreadzâ maș ti șcurtu chiro. Ti unu polimu localu, doi añi easti para multu. Canâ nu mata ș-aduți aminti di ahurhita clasicâ a aluștui polimu, cu tancuri transportati pi geadei, câtu ma ahândosu tu teritorlu ucrainean, cu aminări aerieni contra a antenilor ș-a aerodromurlor ucraineni, cu alumta ti Kiev, cu pridâciuñi ș-crimi fapti, ca tu Doilu Polimu Mondialu, cu idyea retoricâ di muzeu a unlui lideru sertu ți yini tutu ditu unu chiro amplinu di virinu, sovieticu.
Tu aestu chiro, Arusia ahurhi ș-ea s-filiseascâ dronili, ama nu ditu producția a llei, ma loati ditu Iranu. Aestâ livrari mari di droni iranieni ti frontulu ditu Ucraina easti unâ expresíi a frontului internațional ți pari că s-adră anvârliga di Arusíi. Arusia pari s-lo inițitiva tu filiseara a dronilor, em ș-tu aminarea cu topi tu porturli ucraineni di ninga Delta ali Dunâ, la ndauâ suti di meatri di România, iu au câdzutâ armâsâturi ditu aesti mehanii di azbuirari ancârcati cu explozibil. Dronili suntu tut ma efițienti, a că aminărli di artileríi vor s-hibâ tutu ma lundzâ ș-siyuri, iara Coreea di Ncheari âlli da ali Arusíi trenuri fârâ bitiseari di racheti ți va s-hibâ arcati tu Ucraina. Filisearea a dronilor pi scară alargâ, gheneralizatâ, va s-ducâ ma largu câțe Arusia tricu la unâ pozițíi di apărari, di angllițari a conflictului/ceamaunâllei la aestu livelu, tricândalui la unâ conflictu di uzurâ. S-andrupaști, siyura, pi resursili fârâ bitiseari, cata cumu easti ș-teritoriulu a llei, ș-că zori nu-ari ti numirlu a militarlor ți cadu pi frontu easti cunuscutu di multu chiro. Cara s-aibâ ș-droni, atumțea polimlu poati s-țânâ cabaia.
S-nu agârșimu că tu Transnistria, teritoriu ali Republicâ Moldova, separatișțâlli rusofoñi bâgarâ cu tufechea tu mânâ unâ catastisi ți nica s-fați, dupâ cama di trei dețenii. Modelul este cunuscutu ș-fu bâgatu tu practichíi, ca unu câmpu minatu, pisti tutu tu spațiul di dominație revendicat/câftatu di Arusia, ți nu s-uidiseaști ici cu sinurli a llei internaționalu pricunuscuti. Easti metoda a “pescuitlui tu api mintiti”, ți niți azbuirarea a dronilor nu u minteaști.
Armânipsearea: Mirela Biolan