Slušajte ovde RRI!

Slušajte Radio Romania International uživo

Urbanističke transformacije Kalarašija (28.02.2022)

Urbanističke transformacije Kalarašija (28.02.2022)
Urbanističke transformacije Kalarašija (28.02.2022)

, 28.02.2022, 18:30




Mesto je bilo od značaja pre 19.
veka. Za vreme vladavine kneza Mirće Starog, krajem 14. i početkom 15. veka,
Kalaraši se pominje kao stajalište za poštu koja je prešla Dunav do tvrđave
Durostorum, sadašnja Silistra. Srednjovekovni dokumenti govore o dva imena koja
bi sadašnji grad nosio. Jedan je Likirešti, koji je za vreme vladavine Mihaja
Hrabrog krajem 16. veka označavao one koji su živeli u selu. Drugi, sadašnji,
ima vojnu referencu o konjanicima koji su čuvali prelaz preko Dunava i koji su
nosili prepisku ka prestonici. 1734. godine selo dobija na značaju i pominje se
kao vašar, stanovništvo se bavi poljoprivredom i trgovinom.




Između 1812. i 1828. Kalaraši je
doživeo nedaće rusko-turskih ratova i dve jake epidemije kuge i kolere. Godine
1833. Kalaraši je postao glavni grad okruga Jalomica a ova promena statusa je
nosila za sobom i razvoj. Godine 1852, za vreme vladavine Barbu Štirbeja, grad
je otkupio imanje na kome se nalazio i postao slobodan grad. Štirbejevo ime
vezuje se za plan grada, koji će voditi do ravnih, paralelnih ulica, trgova i
bulevara. Kao i svi rumunski gradovi, Kalaraši će doživeti ubrzani razvoj
nakon osnivanja rumunske države 1859. godine, nakon sticanja državne
nezavisnosti Rumunije 1877. godine i posle Prvog svetskog rata.




U istoriji uzastopnih
transformacija grada svoj doprinos ima i 20. vek. Najvažnija transformacija je
nastala rušenjem 80-ih, kada je rušen ceo stari deo centra, osim jedne zgrade, stare
gradske kuće, u kojoj se danas nalazi Opštinski muzej Kalaraši. Razgovarali
smo sa muzeografom Florinom Raduleskuom o rušenju starog Kalaraša: To je bila
složena pojava, počela je paktom Ribentrop-Molotov. Tada je najjasnije počeo
progon Jevreja. Međutim, centralna oblast Kalarašija u to vreme je bila u
vlasništvu mnogih Jevreja. Tu su bile prodavnice sa stambenim prostorima, u
prizemlju su bile prodavnice, na spratu su bili stanovi. Neki su bili
iznajmljeni, drugi su bili vlasništvo
trgovaca. Tako se desio prvi talas emigracije, Jevreji su otišli. Crna knjiga
o zločinima kojima su Jevreji bili podvrgnuti, objavljena 1946. godine, govori
o štetnim ugovorima koje su sklapali oni koji su bili na vlasti sa Jevrejima i
postali suvlasnici, ogroman procenat imovine koja nije pripadala Jevrejima. Kada
su Jevreji otišli, suvlasnici su postali punopravni vlasnici.




Posle 1945. godine situacija se
menja jer se menja politika. Florin Radulesku: Došla je promena režima, došli
su komunisti. Kuće su nacionalizovane, neke od njih. Ostale su zaplenjene bez dokumenata. U ovim kućama u centralnoj
ulici u kojoj se nalazi naš muzej postavljene su glavne državne institucije.
Pronašao sam u Biblioteci američkog Kongresa telefonski imenik Kalarašija iz
1959. gde se ulica zvala 7. novembar i u njoj su bile sve institucije. U
jednom trenutku svaka institucija je izgradila još jedno sedište i ove kuće su
ostale netaknute. Dakle, imamo zapostavljenje od 1941-1941, zapostavljenje od
1947-1948, zapostavljenje od 1959-1960, i sve ove kuće su propale.




Istorijski centar Kalarašija propao je zbog prenaglašenog siromaštva pred
našim očima. A rešenje za njegovo rušenje biće ubrzano pojavom prirodnog
fenomena: zemljotres od 4. marta 1977. Florin Radulesku: Svedočanja nekih
ljudi koji su tada živeli govore da su mnoge kuće imale krovove koji su bili uništeni od kiše, pune pacova , prljave, beskorisne. Trebalo je
uložiti novac da bi bile korisne. Na
osnovu ovoga i želje režima da se izgradi nešto novo, bilo je moguće rušenje.
Ovde, u centru, prvi put su se pojavila dve zgrade za engleske stručnjake koji
su došli da postave dva pogona, jedan za celulozu i papir, drugi za građevinski
materijal. Dugo vremena na mestu robne kuće postojala je stara zgrada koja je
tada bila poznata kao Engleski klub jer su je najviše posećivali Englezi. Zatim je usledio zemljotres 1977.
koji je oslabio skoro sve stare zgrade i to je bio trenutak kada je odlučeno
njihovo rušenje. I tako je samo ova zgrada u kojoj se nalazimo konsolidovana i
opstala do danas.


Urbanistička transformacija Kalarašij a prošla je kroz neke
važne momente. Najveći uticaj imao je 20. vek.

Raskid Sekuritatee i KGB-a
Stranice istorije понедељак, 28 октобар 2024

Raskid Sekuritatee i KGB-a

Najstrašnija institucija rumunske komunističke države bila je Sekuritatea, stvorena po uzoru na NKVD, kasnije KGB. Struktura sa dvostrukom ulogom,...

Raskid Sekuritatee i KGB-a
Vasile Luka
Stranice istorije понедељак, 21 октобар 2024

Vasile Luka

Od kraja Drugog svetskog rata 1945. pa  sve do 1989. godine, Crvena armija je nametala komunističke partijske režime u zemljama Centralne i...

Vasile Luka
George Georgiu –Dež i Petru Groza /
Stranice istorije понедељак, 14 октобар 2024

Komunistička partija Rumunije i agrarna reforma

Prema marksističko-lenjinističkim tezama o sredstvima za proizvodnju, imovina je morala biti zajednička, svih onih koji su je koristili i...

Komunistička partija Rumunije i agrarna reforma
Rumunska vojna flota u Drugom svetskom ratu
Stranice istorije понедељак, 07 октобар 2024

Rumunska vojna flota u Drugom svetskom ratu

Istorija rumunske vojne flote počinje sredinom 19. veka, kada se posle ujedinjenja dve kneževine Moldavije i Muntenije ujedinjuju i njihove...

Rumunska vojna flota u Drugom svetskom ratu
Stranice istorije понедељак, 23 септембар 2024

Nikolaje Titulesku i rumunska diplomatija u Evropi tridesetih godina prošlog veka

Diplomatije zemalja koje se vrte oko moćnih uvek imaju misiju da budu korak ispred događaja. One moraju dešifrovati trendove i namere ako je...

Nikolaje Titulesku i rumunska diplomatija u Evropi tridesetih godina prošlog veka
Stranice istorije понедељак, 09 септембар 2024

Slučaj Kulijanu

maja 1991. godine, oko 13 časova, u toaletu zgrade Univerziteta u Čikagu, pronađen je mrtav ugledni profesor istorije religija i pisac Joan Petru...

Slučaj Kulijanu
Stranice istorije понедељак, 17 јун 2024

Restaurisani rumunski spomenici iz Besarabije

Dana 27. marta 1918. godine, Besarabija ili istočna Moldavija između Pruta i Dnjestra ujedinila se sa Rumunijom nakon što ju je 1812. pripojila...

Restaurisani rumunski spomenici iz Besarabije
Stranice istorije понедељак, 13 мај 2024

Dečije radio-pozorište

Radio je obrazovanje i kulturalizaciju svih učinio prioritetnom misijom. Deca su izdašna publika, a emisije su za njih uvek bile u fokusu...

Dečije radio-pozorište

партнер

Muzeul Național al Țăranului Român Muzeul Național al Țăranului Român
Liga Studentilor Romani din Strainatate - LSRS Liga Studentilor Romani din Strainatate - LSRS
Modernism | The Leading Romanian Art Magazine Online Modernism | The Leading Romanian Art Magazine Online
Institului European din România Institului European din România
Institutul Francez din România – Bucureşti Institutul Francez din România – Bucureşti
Muzeul Național de Artă al României Muzeul Național de Artă al României
Le petit Journal Le petit Journal
Radio Prague International Radio Prague International
Muzeul Național de Istorie a României Muzeul Național de Istorie a României
ARCUB ARCUB
Radio Canada International Radio Canada International
Muzeul Național al Satului „Dimitrie Gusti” Muzeul Național al Satului „Dimitrie Gusti”
SWI swissinfo.ch SWI swissinfo.ch
UBB Radio ONLINE UBB Radio ONLINE
Strona główna - English Section - polskieradio.pl Strona główna - English Section - polskieradio.pl
creart - Centrul de Creație Artă și Tradiție al Municipiului Bucuresti creart - Centrul de Creație Artă și Tradiție al Municipiului Bucuresti
italradio italradio
Institutul Confucius Institutul Confucius
BUCPRESS - știri din Cernăuți BUCPRESS - știri din Cernăuți

Članstvo

Euranet Plus Euranet Plus
AIB | the trade association for international broadcasters AIB | the trade association for international broadcasters
Digital Radio Mondiale Digital Radio Mondiale
News and current affairs from Germany and around the world News and current affairs from Germany and around the world
Comunità radiotelevisiva italofona Comunità radiotelevisiva italofona

Provajderi

RADIOCOM RADIOCOM
Zeno Media - The Everything Audio Company Zeno Media - The Everything Audio Company