Comisia Ivropeanâ – fâțearea ma lișoarâ ali Politicâ Agricolâ Chino

Comisia Ivropeanâ - fâțearea ma lișoarâ ali politicâ agricolâ chino ti andruparea a huryeațlor ș-criștearea a astrițearillei.

Tașcu Lala, 22.05.2025, 22:38

Comisia Ivropeanâ pripuni fâțearea ma lișoarâ a Politicâllei Agricolâ Chino (PAC), cu scupolu ta sâ-lli andrupascâ ma multu huryeațlli dinintea a zñiiloru naturali, a halazmolui și ta sâ scadâ birocrația. Tora di oarâ, huryeațlli ditu tutâ Uniunea au borgi administrativi multu mări, ți di multi ori nu s-uidisescu cu ațea ți s-fați tu câmpu. Aestâ andridzeari ari ananghi di multu chiro și duți la hărgi multu mări ti huryeaț ș-ti administrațiili naționali.

Nica ma multu, duți la unâ aprucheari ma scâdzutâ a borgilor ș-vahi, tutnâoarâ, va sâ scadâ mirakea ti investiții. Alâxerli minduiti pot s-adarâ agricultura ivropeanâ cama cu prucuchie ș-cama competitivâ.

Uidisitu cu spusa ali Comisie Ivropeanâ, dupâ aesti alâxeri, agricultorlli va s-adunâ cama di 1 miliardu ş-giumitati di evradz, iara administraţiili locali va și scadâ hărgili cu cama di 210 miliuni di evradz, ș-tu idyiul chiro va s-hibâ cama flexibili pâlterili și hâlățli di crizâ.

Prota alâxeari easti fâțeara ma lișoarâ a schemâllei di pâlteari ti ñițlli huryeaț – unâ singurâ pâlteari tu anu, cu unâ crișteari di la 1.250 la 2.500 di evradz. Scupolu aluștor pâlteri ti ñițlli huryeaț easti ta s-da curai ti unâ ampârțari cama tu zigâ a andruparillei, di fâțeari ma vârtoasâ a zonilor di la hoarâ iu fermili ñiț au unu rolu icunomicu di prota thesi și sâ scadâ borgili administrativi, emu ti huryeaț, emu ti autorităț. Controalili di mediu fapti aclo, tu câmpu, va s-hibâ și eali scâdzuti la mași unlu tu anu, iara tu idyiul chiro autorităţli potu s-agiutâ cu mutrearea a cadurloru ditu satelit.

Tutnâoarâ, ñițlli huryeaț va s-aibâ prohirâ unâ nauâ opţiuni ta sâ-și creascâ astrițearea a fermilor, ti digitalizarea a sistemlui di pitrițeari a datiloru câtrâ autorităţ. Scupolu easti sâ-și pitreacâ datili mași unâ oarâ, pritu unu sistemu unicu, fârâ s-chiarâ oara, scâdzândalui ași și hărgili administrativi și adrândalui ma bunâ andridzearea a fermilor. Ași, administrațiili naționali va s-hibâ angâsâiti ma largu ta sâ-și creascâ sistemili digitali interoperabili.

Unâ altâ alâxeari va s-facâ tu dumenea a andridzerillei a lucrâlor tu chiro di crizâ. Huryeațlli ditu UI ți au zñii di la cataclizmo i di la lângorlli a prăvdzâloru va s-hibâ agiutaț bircheavis a năiloru pâlteri di crizâ ți s-facu tora tu arada a planurlor strateghiți PAC ș-cu agiutorlu a niscântor cearei cama flexibili ș-ma lișoru te-a lucrari anda ari vârâ piriclliu.

Pi di altâ parti, a ñițloru fermieri va lâ yinâ ma lișoru s-llia andrupari finanțiarâ pritu unâ nauâ opțiuni simplâ di finanțari cari da pânâ di 50.000 di evradz, pâradz ți va s-hibâ apufisiț di prota, ta s-agiutâ ași la fâțearea ma bunâ a astrițearillei a fermiloru a loru.
Proiectul va s-hibâ datu ma largu ti aprucherea a lui tu Parlamentu ş-tu Consiliul Ivropeanu, ditu cari facu parti reprezentanţâlli a statiloru membri. Elu fați parti ditu unu proțesu ma largu ți va s-ducâ ninti, tu 2025, cu unâ pachetâ di fâțeari ma lișoarâ leghislativâ, ți ari tu umuti alti politiț ti fermieri, ti dukeñili agroalimentari ș-ti administrații.

Autor: Mihai Pelin
Apriduțearea: Mirela Biolan