Reghimulu comunistu şi intimidarea presâl’ei liberă

Easte ghinecunoscut că reghimulu comunistu şi nomenclatura lui nu suporta, nu li strâxea, critiţâle. Ma că în ţară presa eara didip aservită, presa liberă din Occident eara libera la critiţ contra a politicâl’ei a l’ie, radio Europa liberă hiinda cipitulu di lance. Nu puţâne fură cazurile di intimidare a jurnaliştilor di aclo care îşi făţea zânatea cu onestitate, unile boţ susţânea başi că di moartea unora di el’i eara responsabil reghimulu di la Bucureşti.

Steliu Lambru, 26.04.2017, 20:59

Stabilită în Franţa la bitisita an’ilor 1940, jurnalista, scriitoarea şi criticulu literar Monica Lovinescu fu realizatoare, împreună cu soţulu a l’ei di curună Virgil Ierunca, a emisiunilei culturală ”Teze şi antiteze la Paris”, difuzată di Europa liberă. În comentariile a lor, ţel’i doil’i ataca disl’his reghimulu comunistu di la Bucureşti. Într-ună înreghistrare di-tru 1998 realizată di Chentrul de Istorie Orală di-tru Radiodifuziunea Română, Monica Lovinescu îşi aduţea aminte moartea suspectă a directorilor a serviciului român a li Europă liberă di la Munchen. Ea dzâţea:

”Directoril’i fură Ghiţă Ionescu, Nöel Bernard, Mihai Cismărescu, Vlad Georgescu şi, în final, Nicolae Stroescu, di care idealul eara Noel Bernard. Cred că fu un şef de secţie la Radio cum nu mata fu altu. Al doilea ca el nu mata fu ! Eara de ună activitate şi de ună pasiune, de ună rapiditate de menduită şi di reflecţie excepţionale. Noel Bernard arămase director pînă la moarte, în continuare fu Mihai Cismărescu, un om fin, di mare-mare calitate, eseistu. Multu curios, la un moment dat, la Europa liberă directoril’i arhiusiră să moară, pi aradă, de cancer. Noel Bernard credea că fu iradiat, Mihai Cismărescu tut aşi şi Vlad Georgescu, un istoric de bună valoare. Un director adjunctu, cum eara Preda Bunescu, murit şi el într-un mod foarte suspectu. Eara complet alergic la oauă şi deci nu mânca niţiunâoară ou, niţe urmă di ou, niţe prăjitură, dulţeame în care avea oauă. Şi fu aflat mortu în apartamentul a lui, după 3 zile di week-end, după ţi vidzură că nu v’ine la radio. La autopsie, sândzile a lui eara mplin di oauă. Moartea fu considerată suspectă ama ştiţ cum suntu autorităţâle di tip american, multu-multu prudente.”

Contra Monicăl’ei Lovinescu reghimulu ofelisi ndauă metode tra să u reducă la tăţeare. Prima fu calomnia. Ea spuse:

”Arhiusiră pri-tru atacuri în presă, pur şi simplu, multu violente şi arhiusiră de foarte multu chiro, năinte şi de apariţia a Europâl’ei libere arhiusiră aeste articole contra noastră, contra a lu Virgil. La arhiusită, eara maşi contra lui atacuri formulate di la Bucureşti di G. Călinescu şi Zaharia Stancu. Apoia, în atacuri la adresa noastră si avea specializată ”Glasul patriei”, se avea specializată ”Săptămâna” a lu Eugen Barbu şi fură 3 an’i, la un moment dat, di serial di atacuri di presă maşi contra grupului di la Paris. Securitatea avea ună anumită tehnică, tactică mai curundu spus, pi care u credea multu inteligentă. Pitrimiţea tute turliile di … nu ştiu cum să lă spun?, poate ”scriitori” sau ”intelectuali”, la Europa liberă di la München tra să spună că emisiunea di la München vrea s-eara bună ma că si nu exista nebun’il’i aţel’I, zurl’il’i di la Paris, adică eu şi Ierunca. Vrură să distrugă aeste emisiuni pariziane cum putură, cu toate intridzâle pi care li băgară.”

Di aform’ia a refuzului a l’ei tra să dănăsească, reghimulu comunistu u mări miza. Tricu la corecţia fizică. Monica Lovinescu dzâse:

”Cându si vidzu că nu si mai poate, atumţea trecură, mai multu după ţi aveam consacrată aproapea toate emisiunile pri-tru 1977 a mişcaril’ei Goma, tricură la atac directu, adică fizic. Tru brumar 1977, cu ună dzuuă năinte di asirea, di v’inearea a lu Paul Goma la Paris, pi 18 brumar, mai exact, mi aştepta doi palestinian’i. Din cartea a lu Pacepa aflaiu că eara palestinian’i, părea ca di cărbune, di tuciu. Şi-m’i câftară să intru în casă, că avea un mesaj trâ mine. M’i si păru suspectu di aform’ia că m’i si adresară cu formula ”madam Monica” şi aoaţe apelativulu ”madam” nu se ufeliseaşte cu prenuma. Aşa că-m’i ticni şi duchii lucrulu şi nu mata l’i-alâsaiu să intră. Cându vidzură, arhiusiră să mi agudească piste cap. Cădzuiu, leşinaiu, scoşu un zghic, vine vârâ di pi stradă să mi agiută. El’i fudziră, ţel care arsări tru agiutorulu a meu fudzi după el’i, ama nu mata putu s-l’I află. Earam cădzută mpade, cu puţân sândze şifuiu dusă la spital. Mi distiptaiu după ndauă sâhăţ, cându m’i si făţea radiografia. Am stată în spital maşi 5 dzâle di aform’ia că vream să escu neapărat la conferinţa de presă a lu Paul Goma iu toate lucrile aestea fură spuse. Nu eara din cauza lu Paul Goma, evidentu, ama momentul fu aleptu cu scupolu ca gheneralul Pleşiţă să poată să-l’i spună a lu Paul Goma, năinte di să-l alasă s-fugă în Franţa: ”Va să ai un semnu, asinda la Paris, di aform’ia că braţulu a revoluţil’ei easte lungu!” Ascăpaiu maşi cu narea vârâ turlie aruptă, cu faţa şi braţulu umflate. Diapoia, pitricură tru 1983 un agentu care îşi spunea Bistran, habare nu-am care-l’i eara numa, tra să-l moară pi Virgil. Atumţea intervenii poliţia franceză, alertată di poliţia ghirmană, şi aestu Bistran si predeade.”

Intimidarea presâl’ei fu ună practică multu folosită di reghimurile totalitare tra să-şi reducă la tăţeare oponenţâl’i. Când presa liberă suferă persecuţii easte sigur că reghimulu respectiv are ună mare problemă cu opiniile diferite di a l’ei. (Şt.B)

Autor: Steliu Lambru

Armânipsire: Hristu Steriu