Slušajte ovde RRI!

Slušajte Radio Romania International uživo

Ujedinjenje rumunskih kneževina (31.01.2022)


Podsetimo se zajedno sa istoričarem Marijanom Strojom sa Instituta za istoriju Nikolaje Jorga” Rumunske akademije, najvažnijih međunarodnih i domaćih trenutaka tog vremena: Za jugoistočno područje najvažniji događaj koji ima direktnu vezu sa situacijom u rumunskim zemljama je Krimski rat koji je vođen između 1853-1855. Ovaj rat je počeo okupacijom rumunske teritorije od strane ruskih trupa između juna 1853. i septembra 1854. To je bio izgovor koji su Rusi koristili da pritisnu Otomansku kapiju da da prava hrišćanskim narodima iz Otomanskog carstva. To je u suštini bio izgovor za njihovu tendenciju širenja u centralnu i istočnu Evropu.“

Ujedinjenje rumunskih kneževina (31.01.2022)
Ujedinjenje rumunskih kneževina (31.01.2022)

, 31.01.2022, 18:30


Podsetimo se zajedno sa istoričarem Marijanom Strojom sa Instituta za istoriju Nikolaje Jorga” Rumunske akademije, najvažnijih međunarodnih i domaćih trenutaka tog vremena: Za jugoistočno područje najvažniji događaj koji ima direktnu vezu sa situacijom u rumunskim zemljama je Krimski rat koji je vođen između 1853-1855. Ovaj rat je počeo okupacijom rumunske teritorije od strane ruskih trupa između juna 1853. i septembra 1854. To je bio izgovor koji su Rusi koristili da pritisnu Otomansku kapiju da da prava hrišćanskim narodima iz Otomanskog carstva. To je u suštini bio izgovor za njihovu tendenciju širenja u centralnu i istočnu Evropu.“


Rumunska elita i društvo bili su uhvaćeni između tri imperije koje nisu htele političko dobro: Austrije, Rusije i Otomanskog carstva. Elita je pregovorima uspela da pronađe najpovoljnijeg među njima. Marijan Stroja: Može se reći da je, generalno, Osmanska kapija bila prijemčivija za želje Rumuna i da je bila manje konzervativna od Rusije. Svi pokušaji modernizacije koje su Rumuni pokušavali posle 1848. godine imali su koristi od njene diskretne podrške. Dok je Rusija, na drugom kraju šahovske table, nastojala da obuzda pokušaje reformi. Tokom svoje vladavine, pukovnik Kuza je nastojao da spreči svaku opasnu situaciju u kojoj bi se mlada rumunska država mogla suočiti sa Rusijom.


Krimski rat je Rusija izgubila 1855. godine, a Pariski mir iz 1856. doneo je sjajne vesti o istorijskoj sudbini rumunskog prostora. Marijan Stroja: Posle 1856. to je još jedan veoma važan momenat. Kao što je Dumitru Bratijanu rekao svom bratu Jonu K. Bratijanuu 1849. godine, kada će Rusija biti slaba, Rumuni će moći da ostvare svoje nacionalne ciljeve. Najvažnija posledica 1856. godine bila je ta da je od tursko-ruskog suvereniteta nad Kneževinama rumunski prostor ušao pod zaštitu velikih evropskih sila. Odjednom se menja politička situacija i stvara se mnogo širi okvir za razvoj unutrašnje političke energije.


Unutar kneževina ispoljile su se najveće energije. Najžešća je bila unionistička, evrofilska partija. Ona će napisati izuzetne trenutke, koje je takođe istakao Marijan Stroja: Najvažniji momenti u unutrašnjem rumunskom prostoru su ad-hoc izbori 1857. U tim prilikama se izražavaju tačke političkog identiteta rumunske nacije. Među njima je veoma važno, pored političke autonomije, neutralnosti i podele vlasti u državi, pomenuti i fundamentalni problem stranog kneza, koji se vidi kao neophodan uslov na putu ka nezavisnosti mlade rumunske države. Bila je to tačka 4 i ništa manje važna: dovođenje stranog kneza na vlast. Faza vladavine Aleksandra Joana Kuze bila je srednja faza na putu Rumuna ka cilju sticanja nacionalne nezavisnosti.


Geopolitička i strateška računica rumunskih elita bila je jednostavna. Smeštene na raskrsnici interesa triju imperija, Moldova i Muntenija su morale da traže podršku van ove oblasti sukoba imperija. U Francuskoj je tražen i pronađen, veliki uzor modernih ideja, najdosledniji nosilac poruke univerzalnosti čoveka i njegovih prava. Današnji istoričari se slažu da je Rumunija tvorevina Francuske. Marijan Stroja: Francuska je odigrala odlučujuću ulogu u postizanju ujedinjenja i putu Rumuna ka nezavisnosti. Kuza je imao zapadnu formaciju. Godine 1845-1846 diplomirao je na Stanislas koledžu u francuskoj prestonici. Njegovo formiranje i formiranje čitavog pokreta iz 1848 i unionističkog pokreta bilo je povezano sa Zapadom i, pre svega, sa Francuskom. Najvažnija podrška Rumunima stigla je od francuske države koju je tada predvodio Napoleon III. Nema sumnje u to.“


Ujedinjenje je podrazumevalo žrtve i njih su podneli elita i svi Rumuni, prema svojim ovlašćenjima. Ali primer je dala elita, što je pokazao Marijan Stroja: Većinu rumunske elite u to vreme ponela je materijalna nezainteresovanost i izuzetan patriotski duh. Kostake Negri, jedan od Kuzinih rođaka i poslanik kneževine u Carigradu, sahranjen je o državnom trošku, pa nije imao novca za sahranu. A kada je Jon C. Bratjanu otišao u Dizeldorf da dobije kandidaturu Karola od Hohenzollern-Sigmaringena za presto kneževina, morao je da proda dva imanja da bi platio put i boravak u nemačkoj rezidenciji Sigmaringena.


Izborom Kuze 5. i 24. januara 1859. Moldavci i Muntenci su krenuli u pravcu svoje evropeizacije. Na osnovu istorije znali su da izaberu put koji će ih približiti idealima vremena.


Raskid Sekuritatee i KGB-a
Stranice istorije понедељак, 28 октобар 2024

Raskid Sekuritatee i KGB-a

Najstrašnija institucija rumunske komunističke države bila je Sekuritatea, stvorena po uzoru na NKVD, kasnije KGB. Struktura sa dvostrukom ulogom,...

Raskid Sekuritatee i KGB-a
Vasile Luka
Stranice istorije понедељак, 21 октобар 2024

Vasile Luka

Od kraja Drugog svetskog rata 1945. pa  sve do 1989. godine, Crvena armija je nametala komunističke partijske režime u zemljama Centralne i...

Vasile Luka
George Georgiu –Dež i Petru Groza /
Stranice istorije понедељак, 14 октобар 2024

Komunistička partija Rumunije i agrarna reforma

Prema marksističko-lenjinističkim tezama o sredstvima za proizvodnju, imovina je morala biti zajednička, svih onih koji su je koristili i...

Komunistička partija Rumunije i agrarna reforma
Rumunska vojna flota u Drugom svetskom ratu
Stranice istorije понедељак, 07 октобар 2024

Rumunska vojna flota u Drugom svetskom ratu

Istorija rumunske vojne flote počinje sredinom 19. veka, kada se posle ujedinjenja dve kneževine Moldavije i Muntenije ujedinjuju i njihove...

Rumunska vojna flota u Drugom svetskom ratu
Stranice istorije понедељак, 23 септембар 2024

Nikolaje Titulesku i rumunska diplomatija u Evropi tridesetih godina prošlog veka

Diplomatije zemalja koje se vrte oko moćnih uvek imaju misiju da budu korak ispred događaja. One moraju dešifrovati trendove i namere ako je...

Nikolaje Titulesku i rumunska diplomatija u Evropi tridesetih godina prošlog veka
Stranice istorije понедељак, 09 септембар 2024

Slučaj Kulijanu

maja 1991. godine, oko 13 časova, u toaletu zgrade Univerziteta u Čikagu, pronađen je mrtav ugledni profesor istorije religija i pisac Joan Petru...

Slučaj Kulijanu
Stranice istorije понедељак, 17 јун 2024

Restaurisani rumunski spomenici iz Besarabije

Dana 27. marta 1918. godine, Besarabija ili istočna Moldavija između Pruta i Dnjestra ujedinila se sa Rumunijom nakon što ju je 1812. pripojila...

Restaurisani rumunski spomenici iz Besarabije
Stranice istorije понедељак, 13 мај 2024

Dečije radio-pozorište

Radio je obrazovanje i kulturalizaciju svih učinio prioritetnom misijom. Deca su izdašna publika, a emisije su za njih uvek bile u fokusu...

Dečije radio-pozorište

партнер

Muzeul Național al Țăranului Român Muzeul Național al Țăranului Român
Liga Studentilor Romani din Strainatate - LSRS Liga Studentilor Romani din Strainatate - LSRS
Modernism | The Leading Romanian Art Magazine Online Modernism | The Leading Romanian Art Magazine Online
Institului European din România Institului European din România
Institutul Francez din România – Bucureşti Institutul Francez din România – Bucureşti
Muzeul Național de Artă al României Muzeul Național de Artă al României
Le petit Journal Le petit Journal
Radio Prague International Radio Prague International
Muzeul Național de Istorie a României Muzeul Național de Istorie a României
ARCUB ARCUB
Radio Canada International Radio Canada International
Muzeul Național al Satului „Dimitrie Gusti” Muzeul Național al Satului „Dimitrie Gusti”
SWI swissinfo.ch SWI swissinfo.ch
UBB Radio ONLINE UBB Radio ONLINE
Strona główna - English Section - polskieradio.pl Strona główna - English Section - polskieradio.pl
creart - Centrul de Creație Artă și Tradiție al Municipiului Bucuresti creart - Centrul de Creație Artă și Tradiție al Municipiului Bucuresti
italradio italradio
Institutul Confucius Institutul Confucius
BUCPRESS - știri din Cernăuți BUCPRESS - știri din Cernăuți

Članstvo

Euranet Plus Euranet Plus
AIB | the trade association for international broadcasters AIB | the trade association for international broadcasters
Digital Radio Mondiale Digital Radio Mondiale
News and current affairs from Germany and around the world News and current affairs from Germany and around the world
Comunità radiotelevisiva italofona Comunità radiotelevisiva italofona

Provajderi

RADIOCOM RADIOCOM
Zeno Media - The Everything Audio Company Zeno Media - The Everything Audio Company