Eveniment Top – 26.01.2013

Proiectul a bugetului di stat ali Românii pi 2013 fu apruchiat di executiv



Guvernul di Bucureşti apruchie tuti proiectili di nom mutrinda bugetlu di stat şi bugetlu a asigurărilor sociali di stat pi anlu 2013. Di luni, eali va s-intrâ tu analiza a comisiilor di specialitati, iara dezbaterile, moaubeţli, tu plenlu adunat a Parlamentului va s-ahurheascâ pi 5 di şcurtu. Proiectul a bugetului di stat s-îndrupaşti pi unâ crişteari icunumicâ di 1,6%, unâ inflaţii medie anualâ di 4,3%, un curs mediu di 4,5 lei ti un euro şi un deficit bugetar di 2,1% dit PIB. Uidisit cu ministrul di Finanţi, Daniel Chiţoiu, năulu proiect bugetar mutreaşti împrutarea icunumicâ ali Românii şi easti bâgat pi indicatori macroicunumiţ tu crişteari andicra di anlu ţi tricu. Ministrul delegat ti buget, Liviu Voinea, dzâsi câ năulu proiect di buget priveadi hârgi ma mări cu 15,4 miliardi di lei (3,5 miliarde di euro) andicra di 2012, îndreapti prota câtâ riîntridzearea a salariilor a bugetarilor, ama şi câtâ arieratili dit sânâtati. Şi premierlu Victor Ponta veadi bugetlu hiindaluica unlu realistu, ţi va s-da cali ti pâstrarea a investiţiilor şi darea di ma mulţâ pâradz ti cofinanţarea a proiectilor europeani. Uidisit tut cu zboarâli a lui, echilibrat şi raţional, bugetlu ti 2013 va s-asiguripseascâ tin’isirea a angajamentilor cu proţl’ii creditori internaţionali ali Românii, ama şi a apofasilor di crişteari a salariului minim la 800 di lei (180 di euro) şi di indexari a pensiilor cu 4%.



Creditorl’ii internaţionali ali Românii, disnău Bucureşti



Pânâ tu inşita a meslui, experţâ’lii FMI, ali Comisii Europeani şi ali Băncâ Mondialâ zburăscu, Bucureşti, cu oficialii român’i, di perspectivili icunumiţi interni şi internaţionali, di reforma a companiilor di stat şi di problemili dit domenea ali sânâtati. România înregistră amânări tu ţi mutreaşti privatizarea a companiilor di stat ţi cher pâradz. Ministrul a Transporturilor, Relu Fenechiu, dzâsi că privatizarea al CFR Marfâ easti protlu lucru ti mutreari a ministerlui. Uidisit cu spusili a lui, catandisea icunumicâ ali companii apruachi redresarea maşi tu sinfuniili ali unâ infuzii di capital dit partea a unui investitor privat. La compania aerianâ Tarom va s-hibâ vindut un mânuncl’iu minoritar di 20% dit acţiun’i, ti dauli societăţ chirolu limitâ hiinda di şasi meşi. Tu ţi mutreaşti combinatlu petrochimic Oltchim (sud), Consililu a lui di Administraţii apufusi, la pripunearea a ministerlui di Icunumii, intrarea tu insolvenţâ, aestu lucru ti gairetea di redresari ali societati. Angajaţl’ii ţi nu îndrupăscu aestu lucru, ameninţâ cu năi protesti. Corneliu Cernev, lider di sindicat, dzâsi: Vream cama multâ implicari dit partea a oamin’ilor cu îngricari la nivelu a ministerlui şi guvernului tu problema Oltchim. Nu avem, azâ, cându zburâm, tuti asiguripserli, maşi niscânti angajamenti”. Pi di altâ parti, ministerlu di Energii mutreaşti, prota oarâ, redresarea Transgaz, NuclearElectrica şi Romgaz.



Îndrepturi şi borgi ti parlamentarl’ii român’i



Senatorl’ii şi deputaţl’ii român’i şi-apruchiarâ, tu aestâ stâmânâ, dupu moaubeţ apreasi, ama cu majoritati di voturi, năulu statut. Aestu lâ bagâ zori tu ţi mutreaşti niscânti restricţii la hărgi, nu pot sâ-şi angajeadzâ pi vârâ dit soi tu cabinetili parlamentare, ama pot sâ aibâ şi-alti ipotisi maca suntu tu niscânti domenii stabiliti prit nom, cum suntu educaţia icâ cercetarea. Nai ma zburâtlu lucru dit statut mutreaşti imunitatea. Procedura tu cazlu di reţineri, arestari icâ percheziţii câftatâ ti senator icâ deputat armasi nemintitâ, ama textul priveadi că mandatlu a parlamentarlui s-bitiseaşti maşi cându ari unâ apofasi definitivâ ţi mutreaşti incompatibilitatea icâ conflictlu di interesi. Uidisit cu reglementărli di ma ninti, comisiile giuridiţi dit Parlament evaluau câftărli mutrinda deşcl’idearea a unor ancheti penali contra a parlamentarilor şi dâdeau un aviz consultativ, dupu cari yinea votlu obligatoriu dit plen. Prit aesti alâxerli, nu va s-mai agiungâ la votlu dit Parlament maca comisiili nu va s-aproachi ţiia ţi procurorl’ii câftarâ, iara ei lipseaşti s-prezintâ “furn’ii concreti şi întimil’iati”. Uidisit cu zboarâli a prezidentului a Udălui a Deputaţlor, Valeriu Zgonea, alâxearea a statutlui lipsea, aţel di nâinti hiindalui apruchiat tu 2006, cându România nu adra parti dit Uniunea Europeanâ şi cându nu exista Agenţia Naţionalâ di Integritati. Dit opoziţii, PDL şi PP-DD nu apruchiarâ ici năulu statut. Tot tu aestâ stâmânâ, doil’i udaţ a Parlamentului şi-adopatarâ şi propriili bugeti — cari armasirâ idyea cu aţeali di anlu ţi tricu.



Român’i, victimi a terorismului



Doi român’i murirâ tu criza a ostaticilor dit Algeria, anamisa di alti îndauâ dzâţ di angajaţ xen’i ţi s-aflau tu complexul di exploatari a gazilor naturali cându terorişţâl’ii vinirâ si-l’i aputrusirâ. Vârâ 700 di lucrâtori algerieni şi 100 di xen’i, prit cari şi 3 român’i, amintarâ s-fugâ icâ furâ ascâpaţ di armata algerianâ. Prezidentul Traian Băsescu dzâsi câ terorismul easti la frontiera di sud ali U.E: Evenimentili dit Algeria spusirâ nica unâ oarâ câ grupări teroristi vârtoasi pot sâ-i vatâmâ pi cetăţen’ii a noşţâi şi aoa lipseaşti s-nâ-întribăm: cum nâ afirim cetăţen’ii? Nu putem s-triţem pisti evenimentili dit Algeria fărâ s-nâ-întribăm aestu lucru. Ei cându fug cu companiili a noastri s-lucreadzâ tu locuri xeani, fug cu minduiarea câ vâsâlia a lor va-l’i agiutâ.” Premierlu Victor Ponta dzâsi câ nu ari ici ţiva ta s-caftâ giuiapi la pareia di crizâ adratâ Bucureşti ti salvarea a ostaticilor român’i dit Algeria. Acţiunea teroristâ fu pricânâsutâ di unâ grupari ţi ari ligâturi cu al-Qaida şi fu ahurhitâ ca represalii la ofensiva militarâ francezâ di pisti bastioanili islamisti dit Mali, vâsâlia viţinâ cu Algeria.





Armâneaşti: Cristina Mina

Corina Sabău, 26.01.2013, 11:38