Crimile di pi Coasta di Azur
Ună fitiţă româncă di-tru Nisa apucă să răspundă la telefon, în noaptea di gioi spri vineri. Easte bunica, maia din România, gâilipsită di aţeale ţi si feaţira la Nisa. Copila, fitica nu ştea ici ţiva, ama cum aflâ ţi si feaţe dzâţe cu candoarea vârstâl’ei: Deci, din cauza aesta si avdu artificii, ama nu videm artificii. Aesta eara starea di spirit a Franţâl’ei şi a priiatin’ilor, sioţlor a l’ei tru dzuua di 14 iulie, tru iţe dzuuă di 14 iulie: sărbătoare şi artificii. Aesta făţea şi aţel’i reuniţâl’i, în mod tradiţional pi celebra Promenade des Anglais, sărbătorea dzuua ţarâl’ei a lor şi si hărăsea, si bucurau di foculu di artificii. Primăveril’e, aclo si faţe Carnavalul di la Nisa, cu ma multe dzâle di cheremonii hârioase şi multe focuri di artificii. Promenada Nisâl’ei easte di secole un loc a bucuriil’ei, celebraril’ei şi a focurilor di aprucheat cu bucurie, cu harauă di aţel’i mări, ama şi ma multu di aţel’i m’iţâl’i, copiii di pritutţido în lume. Maşi ună minte lândzid di malefică poate să minduiască că ună ahtare bucuril’e poate să hibă câlcată cu un camion thiriu, lăsat să ajungă tru mesea a sărbătoaril’ei di aform’ia că pretextă şi dzâse că transportă îngl’iţată. Şi, cu tute aestea, aţistă idee şi trâ puvrie ipoteză agiumse realitate tru aţist 14 alonar: un camion di dzăţ di tone easte condus cu viteză m’iolgica di oamin’il’i adunaţ pi legendara Promenade des Anglais di Nisa.
Marius Tiţa, 15.07.2016, 22:54
Oamin’il’i fură chisaţ fără aleadzire, indiferent di vârstă şi relighie, tru aţea ţi statistica apreciadză să hibă ţel ma sândzirosulu atac faptu di ună singură persoană. Sigura, lă arămâne anchetatorilor sarţina să confirmă aţiste clasamente care, cumţis-hibă, arămân dinâpoia a simbolisticâl’ei ti puvrie a liştei nale crimă colectivă denumită terorism. Coasta di Azur şi capitala l’ei, Nisa, arămasiră în istoria a omeniril’ei ca un loc exotic, iu englezil’i au inventată turismul şi milioane di oamin’i tricură sticuri di bană memorabile. Nisa, Monaco şi alte locuri a li Coasta di Azur sunt sinonime cu celebritatea, faima, muşuteaţa, romantismul, pasiunea, ziafeţâle striluţitoare. Scriitoril’i au vinită aoae ditotâna şi au scris şi romane poliţiste, cu crime livreşti. Coasta di Azur, să nu agărşim, easte dinclo di Mediterană di Maghrebulu nord-african, iar istoria are creată ligături multe şi puterniţe întră ţeale dauă maluri, ţel arab-african şi aţel francez-european.
Mulţâ locuitori a lumil’ei mediteraneană şi-au aflată pi Coasta di Azur ascăparea şi ună bană ma bună, hiinda ghine şi cu căldură aprucheaţ tru aţistă lume mplină di lum’ină. Coasta di Azur easte ună lume a bucuriil’ei şi achicâsearil’ei dimpline anamisa di oamin’i, un ultim colţu di paradis din Europa. Di aţea aform’ie, oribilul atac di-tru 14 alonar l’ia multiple şi duriroase semnficaţii, ivite di-tru mintea lândzită ţi li mindui şi realiză toate aestea, ama şi din tot ţi are însimnată Nisa trâ oamin’i şi civlizaţie. În starea di spirit sau şi aţea ofiţială din Franţa, niţiun om nu are şidzută pi dauă sâ si minduiască, di protulu stic şi batire di ocl’i, că easte zborulu di un atac terorist di sorginte islamică, faptu într-un mod inedit di care maşi demenţa Daech poate să hibă capabilă. Di un an şi giumitate, Franţa înreghistreadză premiere duriroase. Prota easte măchelipsită ună întreagă redacţie, apoia Parisul easte însândzirat di schene di polim, iar tora un camion easte arucat cu viteză piste ună mulţime di oamin’i fără niţiună şansă di apărare. Fură depăşite toate limitile şi, barim în Franţa, poate să si facă iţe s-hibă. Mai multu şi di aform’ia că fură chirute toate bătăliile di-tru polimulu pi care Statulu Islamic li are declarată a statului francez pri-tru masacrul Charlie Hebdo, ninte cu un an, 6 meşi şi 7 dzâle di însânata dzuuă a Franţâl’ei di la Nisa.
Autor: Marius Tiţa
Armânipsi: Hrstu Steriu