God save the Queen
Sărbăturisirea a 70 di ani di la alinarea pi tron a văsiloañillei Elisabeta a II-a a Regatlui Unit easti un evenimentu cadealihea ti miraki britanic. Tru prinţipiu, la ahurhita a meslui cirisaru a anului 1952 nu s-feaţi ici ţiva memorabil. Succesiunea la tron s’avea faptă tru meslu şcurtu, cându văsilloanea Elisabeta a II-a avea priloată cumăndusearea a statului ună ş-ună după moartea a tatălui a llei, văsillelu George al VI-lea. Iara fastuoasa ţeremonie ti alinarea pi tron s’feaţi la 2 di cirişaru, ama tru 1953.
Marius Tiţa, 05.06.2022, 17:17
Britaniţllii amână, ama, sărbătorli ţi lipsea s’li treacă iarna şi, la cât di muşeată fu dzua di 2 cirişaru ditu estan, cându s-ţănură ţeremoniile publice a Jubileului di Platină, au mare ndriptate. Catandisea a kirolui di Londra easti şi exighisearea di itia că văsilloanea, şi mulţă ditu predecesorllii a llei, au dauă dzăli di amintari, aţea di arada, cându s’feaţiră, şi aţea ditu meslu cirişaru, când s’faţi yiurtusearea a evenimentului. Formula nkisi tru 1748, cu văsillelu George al II-lea, cari eara amintatu tru brumaru.
Idyea cum aoa şi ndauă dzăli, manifestărli suntu ligate di un eveniment ma veclliu, difilarea şi manevrele a născăntoru regimente, tru uniformili anămusiti şi cu glorioasili a loru hlamburi, eveniment număsitu “trooping the colour”.
Tutunăoară, tut ţi s’faţi tru aesti dzăli di yiurtuseari easti mplin di simboluri şi semnificaţie. Maxusu di itia că văsilloanea Elisabeta a II-a easti un vărtosu, nica şi di mari simasie, semnu britanic. S-amintă tru 1926 iara tatăl a llei eara doilu hilliu a văsillelui George al V-lea. Tru aţel moment şi până la moartea văsillelui, Albert, ducele di York părea afirit di piriclliulu alinarillei pi tron. Maş că fratili a llei, Eduard, aleapsi haraua personală, neise trapsi mănă di la tron. Asi, tatăl a văsiloañillei Elisabeta a II-a fu anănghisitu s’acată calea a nauăllei catandisi di lucre, dimi naua responsabilitate, di agiumsi aşi văsillelu George al VI-lea. Iara prinţesa agiumsi clirunumsitoarea a tronlui. După perioada a polimlui, tru cari tută fumeallea văsilikească – văsillelu, văsilloanea şi prinţesa clirunumsitoari – agiumsiră simboluri a alumtăllei şi a rezistenţăllei, tinira Elisabeta easti călisită s’prillea borgea a tronului. Nica nu avea umplută 26 di ani ama îlli avea ningă ea mama a llei, Elisabeta, pi nicukirlu a llei, prinţul consort Phlipp, populu şi clasa politică, Marea Britanie şi tutu Commonwealthulu.
Anaparti di recordurile di timpu ţi li agumsi vsiloañea tru lunga a llei bană şi domnie, easti ună perioadă di fantastiţi alăxeri şi evoluţii, la scara a globlui tutu. Marea Britanie lo parti la tute aestea cu ună boaţi aleaptă şi vărtoasă. Prota borgi fu redresarea după polimu, diapoa kivernisearea a ligăturloru cu cu coloniile, tru mplinu proţes di di-colonizari, ama şi a ligăturloru cu Europa. Marea Britanie intră amănatu tru organizaţia comunitară şi işi prima. Lo parti la mărli opearaţii ditu lumea tută, şi trapsi di itia a terorismului, atelu intern ama şi aţelu extern. Tute crizile şi provocările a economiillei internaţionale tricură şi pisti Marea Britanie ama vitalitatea alustui stat u adusi diznău văsilia pi liniile nai cama dinamiţi.
Aţelli 70 di ani di dumnille nsimnară nai ptănu tut ahănţa añi di bănaticu tru luñina incandiscentă a reflectoarilor atenţiillei publiţi. Cathi apofasi, cafi gestu a văsiloañillei şi a aprukeaţloru a llei, cilimeañi şi nicukirlli a lor, nipoţlli şi strănipoţllii, agiumsiră imagini publiţi şi subiecti di tuti turliili. Nu puţăne suntu traghediile şi căvgadzlli cari u-agudiră personal pi văsiloañe, tricu pisti tute ca un exemplu di nămuzi, un semnu a lidirilor britaniţ cari străbatu tuti piriclliurli ama nu trag mănă di borgea a loru. Easti ună listă lungă di evenimente tru cari văsilloanea Elisabeta a II-a fu semnulu şi reperlu ti supuşllii a llei şi ti tuţ oamiñilli di pi pimintu. Ti aţea, nu lipseaşti s’nă ciudusească popularitatea entuziastă di cari s’hărseaşti văsilloanea tru arada a tinirilor, a aţiloru cari dukescu că sunt părti ali istorie şi ved yinitorul cu responsabilitate. Diadunu cu văsilloanea a loru.
Autoru: Marius Tiţa
Armânipsearea: Taşcu Lala