Extremişţâ maghiari tu Românii
România Internațional, 12.03.2014, 11:23
Luni, un marşu paranom, ahurhit Târgu Mureş (ţentru), di organizaţii di dreapta dit Ungarii şi la cari luarâ parti şi oamin’i di etnii maghiarâ, dusi la un mari conflictu cu tuti forţili di ordini. Mulţâ di ei, cu caplu anvâlit, arcarâ cu petardi, agiunsirâ pi sucăchi, s-alumtarâ cu jandarmii şi aurlarâ zboarâ contra a român’ilor. Ei câftarâ autonomia a aşi-dzâslui Ţinut Secuiescu, golu loc dit Românii iu maghiarl’ii sunt nai ma mulţâl’ii. Aestu lucru adusi la mari gaile tu vâsâlii. Nu că fu nai ma marea manifestari di pânâ tora, icâ putem s-aduţem aminti şi di grealili alumti dit an’ii ţi tricurâ, dintrâ jandarmi şi galeriili a echipilor româneşţâ di fotbal, ama că loclu easti ancârcat di amintiri multi lai. Tu 1990, tut tu Marţu şi tut la Târgu Mureş, niachicâserli dintrâ dauli comunităţ, zgârmati şi di nicânţâ iredentişţâ dit Ungaria şi di agenţâ dit aţea di ninti poliţii politicâ dit Românii, dusirâ la alumti pi sucăchi, iu chirurâ baia român’i şi maghiari. Aţel lai chiro dit tranziţia post-comunistâ eara la niţi trei meşi dupu Revoluţia dit Andreu 1989.
Azâ, România şi Ungaria sunt soaţâ tu NATO şi tu UE, iara dauli comunităţ bâneadzâ pi arâhati, iara prota formaţiuni politicâ a maghiarilor, UDMR, fu tora ayoniea apruchiatâ disnău tu Guvernul di Bucureşti. Cu gaile mutrinda aestâ catandisi ţi s-feaţi Târgu-Mureş, prezidentul Traian Băsescu li câftă a guvernului şi a parlamentului s-ascoatâ un actu normativ prit cari s-nu hibâ apruachiaţ tu România membri dit partidlu ungar Jobbik, unâ dit organizaţiili ţi ahurhi marşul di Luni. El dzâsi câ va s-zburascâ andicra di aestu lucru şi tu yinitoarea andamusi a CSAT.
Traian Băsescu: Libirtatea, democraţia, îndreptul di urdinari, îndreptlu la libir zbor nu pot s-agiungâ aclo, iu, prit unâ purtatâ extremisâ, adarâ multu arâu şi a nâscânţor ţi nu au niţi unâ ligâturâ, iar Jobbik easti un partid extremistu di cari lâ easti arşâni şi a guvernanţâlor di Budapesta, cari nu lu-aproachi tu niţi unâ suţatâ. Ti aţea, nu ved câ ţe s-nâ hibâ a nauâ arşini sâ-i scutem nafoarâ dit România.” Aţea de-a treia forţâ politicâ tu Ungaria, dupu conservatori şi socialişţâ, Jobbik easti unâ dit nai ma vârtoasili mişcări di extremâ dreaptâ, multu naţionalistâ. Tricut tora ayoniea tu opoziţii, liderlu PNL, Crin Antonescu, s-aaspusi di partea a prezidentului tu ţi mutreaşti aestu lucru, iara UDMR s-deadi na-nâparti di iţi zurbâlâchi. Liderlu ali Uniuni, viţepremierlu Kelemen Hunor dzâsi: Mini nu aprochiu s-yinâ oamin’ii dit Ungaria, niţi Jobbik niţi altâ vârâ organizaţii, ta s-protesteadzâ aoa, niţi Târgu-Mureş niţi tu alţâ câsâbadz.” Analişţâl’ii politiţi aduc aminti că tu Ungaria va s-hibâ nu maşi aidzeri europarlamentari, ama şi legislativi.
