Dzuua a Culturăl’ei Naţională

15 di yinar — Dzuua a poetlui naţional ali Românie Mihai Eminescu, di la a curi amintari s-umplu 165 di an’i, easti, dit 2010, şi Dzuua a Culturăl’ei Naţională. Di atumtea, cathi an, ateali dauă sărbători suntu yiurtusiti prit sesiuni ti tin’iseari, concerti, expoziţii, lansări di carti ică proiecţii di filmu tru tuti instituţiile di cultură dit văsilie, ama şi tru centrili culturale româneşti dit xinătati.

Roxana Vasile, 15.01.2015, 14:59

15 di yinar — Dzuua a poetlui naţional ali Românie Mihai Eminescu, di la a curi amintari s-umplu 165 di an’i, easti, dit 2010, şi Dzuua a Culturăl’ei Naţională. Di atumtea, cathi an, ateali dauă sărbători suntu yiurtusiti prit sesiuni ti tin’iseari, concerti, expoziţii, lansări di carti ică proiecţii di filmu tru tuti instituţiile di cultură dit văsilie, ama şi tru centrili culturale româneşti dit xinătati.

Tru un interviu tră Radio România, ministurlu ali Cultură, Ioan Vulpescu, cundil’a:Easti ună coincidenţă ti l’iaharaua tră yiurtusearea a dzuuăl’ei di amintari al Mihai Eminescu ca Dzuuă a Culturăl’ei Naţională. Lipseasti să spunem că fu ună iniţiativă nchisită aoa si ndoi an’i a academicianlui Eugen Simion, votată di Parlamentul ali Românie. Ea s-alăxi di agiumsi un semnu autentic. Şi fură multu puţani iniţiativi culturali cari s-acaţă ahăt ayon’ia şi ahât ahandos, canda vrea s-eara di mulţă ş-nica ma multa an’i! Videam, dzălili di ma napoi, că şi librăriili bucureşteani s-ndreg di aestă mari sărbătoari culturală. Ari vitrini tematiţi, cu multi tomuri di Eminescu, tra Eminescu. Tru idyiul chiro, s-fac len turlii di alti evenimenti.”

Di nai ma multili ori slab finanţată, cultura fu, tru aesti dit soni dauă dechenii şi giumitati ti tricura di la cadearea a regimlui comunistu, una turlie di Cinuşăreasă. U cundil’a işisi prezidentul a vasiliil’ei, Klaus Iohannis:

Nu easti duri masi să scutem tru migdani libirtatea di creaţie şi izinea niambudyiusită la cultură ca ndrepturi di thimel’iu constituţionali. Fără s-hibă andrupăti di mecanismi di agiutor ali creaţie, fără programi constanti şi cu pistipseari di finanţari tră vigl’earea a patrimoniului, cari s-afirescu di apofasea politică partizană, armânem maşi tru cumata ali propagandă.”

Tru minduita a ministurlui Ioan Vulpescu, una soluţie va s-hiba ndridzearea a unal’ei strateghi naţionala tra aesta dumeni di simasie strateghică tru existenţa unal’ei naţiuni:

“Un elementu esenţial va s-hibă, cadealihea, s-avem ună strateghie naţională tru dumenea ali cultură. Tricură 25 di an’i di la Revoluţie şi nica nu ari un ahtari lucru — ună strateghie cari, anaparti di ticlurli electorali, s-promoveadză yişterli a culturăl’ei şi ali tivilizaţie româneşti tru văsilie şi tru xinătati.”

Mihai Eminescu, Constantin Brâncuşi, George Enescu, Eugen Ionescu şi tuţ marl’i nvitat, artişti şi creatori români suntu alithil’i unificatori ali aiştei văsilie, cari nă agiutară s-nă adrăm identitatea şi s-ţănem caplu ndzeană tru lumi” — spunea şi premierlu Victor Ponta. Maca să spusi ca un ti andrupasti păn di mardzină toleranţa, libirtatea di exprimari şi diversitatea culturală, ama şi ca un român pirifan di yisterli culturali naţionale, caplu a executivlui declară că prota misiuni tru ună Românie europeană easti atea tră adutearea tru prota thesi tuti turliili di expresie culturală. Easti paşaporta a noastră tră yinitor”.

Armânipsearea: Taşcu Lala