Ma mărli evenimenti a stămânăllei ţi tricu 27.11-03.12.2022
Ministeriala NATO di la București
Mihai Pelin, 03.12.2022, 17:57
Nu lipseasti s’ubestimămu Rusia, a curi rachete ma largu atacă căsăbadzlli, civilii şi infrastructura critică ditu Ucraina, diclară ñiercuri, la Bucureşti, secretarul general al NATO, Jens Stoltenberg, la bitisita-a andamasillei miniştrilor di Externe ditu cadrul Alianţei. Continuarea agiutorlui militar tră Ucraina easti esenţial, maxus tu ţi mutreaşti apărarea antiaeriană, cundille caplu NATO. El nica spusi că adirarea Finlandii şi Suediei la NATO easti aproapia bitisită și haristusi ali României tră “excelenta aprukeari nicukirească” a andamasillei di Bucureşti. Tu arada-a lui caplu diplomației române, Bogdan Aurescu, sumlinie ananghea ti monitorizarea cu ngătanu a situaţiei ditu Amarea Lae, avânda tu vidială impredictibilitatea purtaticlui ali Rusiei. Miniștrilli di Externe s-loară borgea ta s’da silă a agiutorlui tră Ucraina şi s’agiută ti znuearea a infrastructurăllei energetice a aliştei. Tutunăoară, elli năpoi spusiră ti importanţa strategică ali Amarea Lae tră Alianţă şi angajamentul tră apărari tutu teritoriu aliat. Aesta fu prota andamasi tru aestu format organizată di România după adirarea a llei la NATO şi primul eveniment cari s’dizvărteaşti tru ună văsilie di pi arădărikea ditu apirită a Alianţei Nord-Atlantice di la ahuhrita a polimlui ditu Ucraina.
Alte andamasi importante tru capitala României
Pi ningă andamasea miniştrilor di Externe ali NATO, România era nicukira, tru premieră, şi tră reuniunea a lidirlor di Munchen. 75 di responsabili guvernamentali di rang analt şi expeţi tru politică externă şi di securitate zburără ti consecinţele polimlui ditu Ucraina, ama şi ti alti probleme di securitate ditu regiune. Criza economică, aţea energetică şi aţea alimentară, cum şi polimlu ditu Ucraina eara analizate şi la Forumul Aspen, cari s-dizvărti tut tru Capitală. Şi tut Bucureşti s’ţănu şi ună andamasi a unui nău grup di coordonare energetică, ţi acaţă tru isapi reprezentanţă a Grupului G-7 şi alti văsilii aliate, tră s’ascumbusească ică s’planifica livrarea di echipamente ti Ucraina cât cama ntrăoară.
Parteneriatlu strategic anamisa di Romania și Statele Unite
Dipartamentul american di Stat salute umplearea 25 di añi di la ndridzearea-a Parteneriatului Strategic cu România. Easti sumliniată, ntră altli, contribuţia Bucureştiului la operaţiunile multinaţionale şi ale Alianţei Nord-Atlantice, faptul că România easti nicukira cu aprukeari ma multi structuri militare ali NATO şi ma multi formaţiuni militare americane, inclusiv scutlu antirachetă di Diveselu (sud). Marţă, Bucureşti, secretarlu american di stat Antony Blinken și ministrul român di Externe, Bogdan Aurescu, evocară aniversarea a Parteneriatlui Strategic România-SUA și năpoi reconfirmară angajamentul susta a dauliloru părță tra s’lu ahăndusească pi tuti dimensiunile a lui. Șeflu a diplomațiillei române cundille că Parteneriatlu Strategic easti unu sturu di thimelliu ali politică externe și di securitate ali României. Tutunăoară, el năpoi adusi aminti ti simasia di amprotusa mutrinda includiarea ali Românie tru Programul di scuteari ditu practico a vizilor tră SUA. Antony Blinken zbură și cu prezidintulu Klaus Iohannis, ama şi cu premierul Nicolae Ciucă.
1 di andreu, Dzuua Națională ali Românie
1 di Andreu – Dzuua Naţională ali României fu sărbăturisită pritu organizarea di paradi militare tru ma mulţă căsăbadz ali v4silie. La difilarea di la Arcul di Triumf ditu Capitală eara viniţ cama di 1.500 di militari români, ama și xeñi ditu Belgia, Franţa, Macedonia di Nord, Republica Moldova, Portugalia, SUA şi Ţările di Nghiosu. Ună difilare di 1 di Andreu s’ţănu şi la Alba Iulia (centru), la cari lo parti şi un ditaşament di militari francezi ditu cadrul Grupului di Alumtă tră Apărare Colectivă dislocat la Cincu, tru judeţul Braşov (centru). Dzuua Naţională a României easti sărbăturisită şi tru nafoara a sinurloru, tru comunităţile di români. ICR organizează, până pi 10 di andreu andreu, 50 di evenimente tru 31 di căsăbadz ditu xinătati. Luni, tru Parlamentul di Bucureşti s’ţănu ună andamasi di tiñie tra s’nsimneadză umplearea 104 di añi di la Marea Unire. Evenimentili marcheadză şi anlu a centenarului cu alinarea pi thromu a Văsillelui Ferdituand I şi a Văsiloañillei Maria, la Alba Iulia. Spusu şi cu numa Adunarea stogu locărli ali văsilie”, Ferditnand I fu protlu văsille a tutulor românilor, sumu domnia a curi s-feaţi Marea Unire ditu 1 andreu 1918, atumţea când s-feaţiră ună cu Patrida-mumă Transilvania, Basarabia și Bucovina.
Caplu ali diplomație române la Consiliului Ministerial ali OSCE
Ministrul român di Externe, Bogdan Aurescu, condamnă, gioi, la Ĺodz, tru Polonia, la Consiliul Ministerial al OSCE, atrocităţile fapti di Rusia contra a civililor şi infrastructurăllei civilă, inclusiv energetice, ditu Ucraina. Caplu a diplomaţiillei române reiteră apelu cătră Mosova tra s’curmă ună ş-ună şi necondiţionat agresiunea a llei militară şi tra ş-tragă forţele şi echipamentele militare di pi tutu teritoriul Ucrainei tru sinurli a llei pricunoscute internaţional. Tutunăoară, el zbură ti agiutorlu bilatearal şi internaţional tră Republica Moldova românofonă, cabaia multu zñiipsită di conflictul ditu Ucraina.
Ia românească tru patrimoniul UNESCO
Cămeaşa cu altiţă, cunuscută cu numa iia românească, fu inclusă di cătră UNESCO tru Lista Patrimoniului Imaterial ali Umanitati. Dosarlu di candidatură fu adratu deadunu cu Republica Moldova. Apofasea loată di UNESCO easti ună pricunuşteare a identitatillei şi yiştearillei aluştui strañîu, ama şi un semnal tră instituţiile culturale ditu România şi Republica Moldova că lipseaşti s’ndrupască şi s’promoveadza arta confecţionării cămeaşillei cu altiţă. Aesta easti piesa di thimelliu a strañilui tradiţional românesc di sărbătoari. România fu inclusă tru lista UNESCO şi cu tradiţia di creastire a callilor ditu rasa Lipiţan, deadunu cu alte văsilii ditu Europa.
Autoru: Mihai Pilin
Armânipsearia: Taşcu Lala